Stanowisko Rady Stałej KEP wobec działań Jana Pawła II

„Jan Paweł II zgodnie z nabywaną wiedzą podjął zdecydowaną walkę z przypadkami wykorzystywania seksualnego dzieci i małoletnich przez niektórych duchownych oraz wprowadził obowiązujące w całym Kościele normy rozliczania tego typu przestępstw” – piszą członkowie Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski w Stanowisku wobec działań Jana Pawła II odnoszących się do przestępstw seksualnych wobec małoletnich.

Członkowie Rady Stałej KEP podkreślają, że medialny atak na św. Jana Pawła II i jego pontyfikat znajduje swoją przyczynę m.in. w  nastawieniu do jego nauczania, wyrażonego chociażby w encyklikach Redemptor hominis i Veritatis splendor, a także w głoszonej przez niego teologii ciała, „co nie odpowiada współczesnym ideologiom propagującym hedonizm, relatywizm i nihilizm moralny”.

W dalszej części Stanowiska biskupi zwracają uwagę na konsekwentnie podejmowane przez Jana Pawła II działania w kwestii przeciwdziałania przypadkom wykorzystywania seksualnego małoletnich. Wprowadzony przez Jana Pawła II w 1983 roku nowy Kodeks Prawa Kanonicznego jednoznacznie zobligował przełożonych kościelnych do karania sprawiedliwą karą członków kleru, będących sprawcami wykorzystania seksualnego małoletnich, łącznie z wydaleniem ich ze stanu duchownego.

Z kolei w 1992 roku Jan Paweł II ogłosił Katechizm Kościoła Katolickiego, który w art. 2389 stwierdza, że „nadużycia seksualne popełniane przez dorosłych na dzieciach lub młodzieży powierzonych ich opiece” są grzechem, będącym „jednocześnie gorszącym zamachem na integralność fizyczną i moralną młodych, którzy będą nosić jego piętno przez całe życie, oraz pogwałceniem odpowiedzialności wychowawczej”.

Biskupi przypominają również, że po wizycie ad limina episkopatu USA w 1993 roku Jan Paweł II napisał w liście do biskupów amerykańskich: „kanoniczne kary, które są przewidziane za niektóre przestępstwa i wyrażają społeczną dezaprobatę wobec zła, są w pełni uzasadnione”. Następnie, w 1994 roku Jan Paweł II wydał indult dla Kościoła w USA, na mocy którego podniósł wiek ochrony osób małoletnich z 16 do 18 lat i wydłużył okres przedawnienia przestępstw wykorzystania seksualnego małoletnich do 10 lat od ukończenia 18. roku życia przez osobę skrzywdzoną. W 1996 roku Papież wydał podobny indult dla Kościoła w Irlandii.

Biskupi zwracają uwagę, że w 2001 roku Jan Paweł II wydał dokument Sacramentorum sanctitatis tutela dla całego Kościoła, który uznaje krzywdę wyrządzoną dziecku w sferze seksualnej za jedno z najcięższych przestępstw kościelnych. Na mocy tego dokumentu Papież ustanowił jurysdykcję Stolicy Apostolskiej nad wszystkimi przypadkami wykorzystania seksualnego małoletnich od momentu uprawdopodobnienia się przestępstwa i nakazał jego zgłoszenie do Kongregacji Nauki Wiary. Odtąd postępowania karne prowadzone w tych sprawach zostały zarezerwowane Stolicy Apostolskiej i po dzień dzisiejszy pozostają pod jej ścisłą kontrolą.

„Decyzja ta pokazała, że Jan Paweł II zdał sobie sprawę ze skali i globalnego charakteru kryzysu spowodowanego wykorzystaniem seksualnym dzieci i młodzieży. Ta zmiana w stosowaniu i egzekwowaniu prawa była prawdziwie bezprecedensowa. Z perspektywy czasu widać, że okazała się ona punktem przełomowym w walce Kościoła z przestępstwami seksualnymi we własnych szeregach. W ślad za tymi decyzjami Jana Pawła II Stolica Apostolska zobowiązała wszystkie Episkopaty do wprowadzenia szczegółowych norm postępowania w takich przypadkach” – czytamy w Stanowisku.

Biskupi przywołują także przemówienie Papieża do kardynałów amerykańskich w kwietniu 2002 roku podczas spotkania, które było bezpośrednim następstwem fali ujawnień przestępstw wobec dzieci i małoletnich dokonanych przez osoby duchowne, w wyniku artykułów zamieszczonych w dzienniku „Boston Globe”. Jan Paweł II podkreślił wówczas, że „w kapłaństwie i życiu zakonnym nie ma miejsca dla tych, którzy krzywdziliby małoletnich”.

„Z przedstawionych działań Jana Pawła II wobec ujawniającego się coraz wyraźniej kryzysu wyłania się obraz Pasterza, który odważnie i zdecydowanie pragnął się z nim zmierzyć, będąc równocześnie świadomy, że kryzys ten może zagrozić zdolności Kościoła do właściwego pełnienia jego misji w świecie” – piszą członkowie Rady Stałej KEP. Podkreślają jednocześnie, iż Papież uważał, że tylko „Kościół, stawiający czoła problemowi wykorzystywania z jasnością i determinacją” może również pomóc społeczeństwu przeciwstawić się pladze przestępstw seksualnych wobec małoletnich i bezbronnych.

„Widząc, że wobec tego problemu punktowe odpowiedzi nie są wystarczającym rozwiązaniem, w 2001 roku Papież podjął decydujący krok i zmienił prawo, które stało się narzędziem dla całego Kościoła. Tą zmianą uruchomił proces oczyszczania Kościoła, kontynuowany przez jego następców: papieży Benedykta XVI i Franciszka” – czytamy w Stanowisku Rady Stałej KEP.

– Trudno pojąć, że dziś Papież jest obiektem zmasowanej krytyki. Podważa się dzieło jego długiego i owocnego życia, deprecjonuje nauczanie, przypisuje czyny nigdy nie popełnione. Katolicka Polsko, co robisz ze swoim papieżem? On sam nie może się już bronić, nie może wyjaśnić czy wytłumaczyć, dlatego rzucane oskarżenia funkcjonują w przestrzeni publicznej i często bezkrytycznie są przyjmowane – mówił 20 listopada w parafii św. Józefa w Pułtusku płocki biskup pomocniczy Mirosław Milewski.

Podkreślił, że Jan Paweł II rozpoczął niezwykle ważny i kontynuowany do dziś proces oczyszczenia Kościoła. - Starajmy się, by nie ogarnął nas „grzech niepamięci” o tym, co św. Jan Paweł II, papież, pielgrzym, świadek i prorok, zrobił dla dobra swej Ojczyzny i całego świata – zaznaczył bp Milewski.

Katolicka Agencja Informacyjna uruchomiła specjalny serwis „Jan Paweł II wobec pedofilii”.

„W ostatnim czasie jesteśmy świadkami coraz częściej pojawiających się prób podważenia autorytetu św. Jana Pawła II, swego rodzaju dewojtylizacji polskiej przestrzeni publicznej. Bronią, po którą najczęściej się sięga są oskarżenia, że Jan Paweł II niemal nic nie zrobił w kwestii przeciwdziałania  wykorzystywaniu seksualnemu osób małoletnich czy bezbronnych w Kościele, a problem starał się otoczyć zmową milczenia. Tymczasem bezspornym faktem jest, że Jan Paweł II był papieżem, który podjął zdecydowaną walkę z przypadkami pedofilii oraz  wprowadził radykalne i obowiązujące w całym Kościele normy  rozliczania przestępstw na tym tle” – piszą dziennikarze KAI.

Katolicka Agencja Informacyjna opublikowała dziesiątki  tekstów i wywiadów, które mogą pomóc w zapoznaniu się z tym tematem. W serwisie zamieszczono wiele z nich. Jest on ogólnodostępny pod adresem: www.e.kai.pl. Zachęcamy do lektury.