Matko Miłosierdzia - nowe wezwanie w Litanii Loretańskiej

Matko Miłosierdzia - nowe wezwanie w Litanii Loretańskiej

Maj to miesiąc szczególnie poświęcony Matce Bożej. Wieczorami w kościołach, kaplicach, przy kapliczkach przydrożnych i grotach maryjnych odprawiane są nabożeństwa majowe. Ich centralną częścią jest Litania Loretańska, do której zostało w tym roku dodane w Polsce nowe wezwanie - Matko Miłosierdzia. Umieszczono je po wezwaniu: Matko Łaski Bożej.

Maryja niewątpliwie jest Matką Miłosierdzia. Jako Matka Jezusa Chrystusa jest jednocześnie Matką okazanego w Nim Bożego Miłosierdzia.

Dała temu wyraz mówiąc do św. Elżbiety: „miłosierdzie Jego z pokolenia na pokolenie" (Łk 1,50). Wezwanie „Matko Miłosierdzia" znajduje się już w średniowiecznej antyfonie Salve Regina, a potem pojawia się w różnych innych modlitwach liturgicznych. Obraz Matki Bożej znajdujący się w Ostrej Bramie w Wilnie od początku nosi tytuł Matki Miłosierdzia.

Z inicjatywą wprowadzenia wezwania „Matko Miłosierdzia" do Litanii Loretańskiej zwróciła się do Pasterzy Kościoła w Polsce Białostocka Kapituła Matropolitalna. Odpowiadając na prośbę Kapituły abp Józef Michalik, poprzedni przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, napisał do watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów: „W opinii biskupów polskich, umieszczenie takiego tytułu w polskim tekście Litanii Loretańskiej wyrażałoby głęboką i żywą wiarę wiernych w Polsce nie tylko w tajemnicę Miłosierdzia Bożego objawioną w misterium Jezusa - Syna Najświętszej Maryi Panny, ale byłoby kolejnym potwierdzeniem kultu Matki Bożej Miłosierdzia, czczonej szeroko w Polsce, w cudownym obrazie z Wilna, nazywanym również przez Jana Pawła II obrazem Matki Bożej Miłosierdzia. Rzeczywiście on sam mówił: Maryja jest więc równocześnie Tą, która najpełniej zna tajemnicę Bożego miłosierdzia. Wie, ile ono kosztowało i wie, jak wielkie ono jest. W tym znaczeniu nazywamy Ją również Matką miłosierdzia - Matką Bożą miłosierdzia lub Matką Bożego miłosierdzia... (Dives in Misericordia, 9)".

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dekretem z 8 listopada 2014 r. przychyliła się do tej prośby i zezwoliła, aby w polskiej wersji Litanii Loretańskiej do Najświętszej Maryi Panny dodać wezwanie: „Matko Miłosierdzia".

Litania Loretańska to bardzo stara modlitwa błagalna, początkowo odmawiana i śpiewana przy konających. Powstała w swojej pierwotnej wersji prawdopodobnie już w XII wieku we Francji. Od tego czasu była wielokrotnie modyfikowana i przekształcana. Zatwierdził ją oficjalnie papież Sykstus V w 1587 r. Litanię zaczęto domawiać w 1531 r. w Sanktuarium Domku Loretańskiego we włoskim Loreto i stąd pochodzi jej nazwa. W Loreto litania była szczególnie popularna, często odmawiana i propagowana.

Liczba wezwań w litanii w miarę upływu czasu zmieniała się, dodawane były nowe. Np.: „Królowo bez zmazy pierworodnej poczęta" (w związku z ogłoszeniem dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP), „Królowo pokoju" (w czasie I wojny światowej), „Królowo wniebowzięta" (po ogłoszeniu dogmatu o Wniebowzięciu NMP), „Matko Kościoła" (1980 r.), „Królowo rodzin" (1995 r.). Ogółem w litanii wymienionych jest 49 przymiotów Matki Bożej, ale w Polsce jest ich już 51. Dodano bowiem, oprócz najnowszego wezwania „Matko Miłosierdzia", wezwanie „Królowo Polskiej Korony" (po zatwierdzeniu liturgicznej uroczystości NMP Królowej Polski). Po II wojnie światowej wezwanie to przekształcono na „Królowo Polski".